Lý thuyết cơ bản về tia hồng ngoại

Vật lý 12. Lý thuyết cơ bản về tia hồng ngoại. Hướng dẫn chi tiết.

Advertisement

1. BẢN CHẤT TIA HỒNG NGOẠI

+ Tia hồng ngoại là những bức xạ không nhìn thấy được, có bước sóng lớn hơn bước sóng của ánh sáng đỏ λ>0,76μm.

+ Tia hồng ngoại có bản chất là sóng điện từ.

Vị trí của tia hồng trong thang sóng điện từ.

 

2. ĐẶC ĐIỂM CHUNG

+ Tuân theo các định luật: truyền thẳng, phản xạ, khúc xạ.

+ Gây được hiện tượng nhiễu xạ, giao thoa như ánh sáng nhìn thấy.

 

3. CÁCH TẠO RA TIA HỒNG NGOẠI

+ Mọi vật có nhiệt độ cao hơn 0K (-273°C) đều phát ra tia hồng ngoại, kể cả cơ thể người;

+ Vật có nhiệt độ cao hơn môi trường xung quanh thì phát bức xạ hồng ngoại ra môi trường;

+ Nguồn phát tia hồng ngoại thông dụng: bóng đèn dây tóc, bếp gas, bếp than, diode hồng ngoại, …

 

4. TÍNH CHẤT TIA HỒNG NGOẠI

+ Tác dụng nhiệt là tính chất nổi bật nhất. Vật hấp thụ tia hồng ngoại sẽ nóng lên.

+ Có khả năng gây ra một số phản ứng hóa học, ăn mờ phim ảnh dùng để chụp hình trong mưa, sương mù;

+ Có thể biến điệu như sóng điện từ cao tần;

+ Ít bị tán xạ trong không khí, sương mù.

+ Gây ra hiện tượng quang điện trong với một số chất bán dẫn.

 

5. ỨNG DỤNG THỰC TẾ

+ Sấy khô, sưởi ấm, đun nấu;

+ Chụp ảnh ban đêm, chụp ảnh thiên thể, chụp ảnh Trái Đất từ vệ tinh;

+ Sử dụng trong các bộ điều khiển từ xa: điều khiển TV, điều hòa, …

+ Quân sự: Ống nhòm hồng ngoại dùng để quan sát và lái xe ban đêm, camera hồng ngoại chụp ảnh và quay phim ban đêm, tên lửa tự động tìm mục tiêu dựa vào tia hồng ngoại do mục tiêu phát ra.

 

Đèn sưởi hồng ngoại có tác dụng chữa bệnh xương khớp,
sưởi ấm trẻ sơ sinh.

 

Ảnh chụp hồng ngoại bề mặt Trái Đất.

 

Ảnh chụp hồng ngoại vào ban đêm một chú gấu Bắc Cực.

 

Tia hồng ngoại phát ra từ điều khiển TV.

 

Ống nhòm hồng ngoại.

 

Tên lửa tự động tìm mục tiêu dựa vào tia hồng ngoại do mục tiêu phát ra.