Thư Viện Công Thức Vật Lý

Tra cứu, tìm kiếm các công thức vật lý

Những Điều Thú Vị Chỉ 5% Người Biết

Công thức liên quan đến mắt cận (cận thị).

$D_{V} = \frac{1}{f} = \frac{1}{d} + \frac{1}{d'} = \frac{1}{\infty} - \frac{1}{O C_{V} - l}$

Cận thị: Là mắt khi không điều tiết có tiêu điểm nằm trước võng mạc.

Cách sửa tật: Để mắt nhìn xa được như mắt thường, phải đeo kính cận (kinh có mặt lõm, kính phân kỳ) để làm giảm độ hội tụ cho ảnh lùi về đúng võng mạc.

Chú thích:

$D_{V}$ : độ tụ của thấu kính $(d p)$

$f$ : tiêu cự của kính $(m)$

$d, d'$ : khoảng cách từ vật đến thấu kính, khoảng cách từ ảnh đến thấu kính $(m)$

$O C_{V}$ : khoảng cực viễn của mắt, với $C_{V}$ là điểm cực viễn - nơi xa nhất mà mắt có thể nhìn thấy.

$l$ : khoảng cách từ kính đến mắt $(m)$

hinh-anh-cong-thuc-lien-quan-den-mat-can-can-thi-161-0

Lưu ý: $C_{V} = \infty$ nếu mắt trong trạng thái không có tật.

Xem thêm Công thức liên quan đến mắt cận (cận thị).

Công thức liên quan đến mắt cận (viễn thị).

$D_{C} = \frac{1}{f} = \frac{1}{d} + \frac{1}{d'} = \frac{1}{\infty} - \frac{1}{O C_{C} - l}$

Viễn thị: Là mắt khi không điều tiết có tiêu điểm nằm sau võng mạc.

Cách sửa tật: Để mắt nhìn được như bình thường, phải đeo kính viễn (kính có mặt lồi, kính hội tụ) phù hợp để có thể giúp điều chỉnh điểm hội tụ về đúng võng mạc.

Chú thích:

$D_{C}$ : độ tụ của thấu kính $(d p)$

$f$ : tiêu cự của kính $(m)$

$d, d'$ : khoảng cách từ vật đến thấu kính, khoảng cách từ ảnh đến thấu kính $(m)$

$O C_{C}$ : khoảng cực cận của mắt, với $C_{C}$ là điểm cực cận - điểm gần nhất mà mắt có thể nhìn rõ. Điểm cực cận càng lùi xa mắt khi càng lớn tuổi.

$l$ : khoảng cách từ kính đến mắt $(m)$

hinh-anh-cong-thuc-lien-quan-den-mat-can-vien-thi-163-0

Xem thêm Công thức liên quan đến mắt cận (viễn thị).

Vận tốc trung bình

$V_{t b} = \frac{Δ x}{Δ t} = \frac{Δ d}{Δ t} = \frac{x_{2} - x_{1}}{t_{2} - t_{1}}$

a/Định nghĩa:

Vận tốc trung bình là thương số giữa độ dời (độ dịch chuyển) vật di chuyển được và thời gian di chuyển hết độ đời đó.

b/Công thức

$v_{t b} = \frac{∆ x}{∆ t} = \frac{∆ d}{∆ t} = \frac{x_{2} - x_{1}}{t_{2} - t_{1}}$

Chú thích:

$V_{t b}$ : vận tốc trung bình của vật (m/s).

$Δ x$ : độ dời của vật (m).

$∆ d$ : độ dịch chuyển của vật (m)

$Δ t$ : thời gian chuyển động của vật (s).

$x_{2}, x_{1}$ : tọa độ của vật ở vị trí 1 và 2 (m)

$t_{2}, t_{1}$ : thời điểm 1 và 2 trong chuyển động của vật (s)

Lưu ý

+ Vận tốc trung bình có thể âm hoặc dương tùy theo cách chọn chiều dương. Khi chọn chiều dương cùng chiều chuyển động vận tốc trung bình mang giá trị dương. Ngược lại, khi chọn chiều dương ngược chiều chuyển động vận tốc trung bình mang giá trị âm.

+ Vận tốc trung bình qua hai tọa độ có độ lớn giống nhau trong mọi hệ quy chiếu.

+ Một vật đi A đến B rồi từ B về A thì vận tốc trung bình trên cả quá trình bằng không dù đi trên đoạn đường với vận tốc khác nhau. Lúc này vận tốc trung bình không thể hiện được mức độ nhanh chậm của chuyển động.

$v_{t b (A \to B \to A)} = \frac{x_{2} - x_{1}}{t} = \frac{x_{A} - x_{A}}{t} = 0$

Xem thêm Vận tốc trung bình

Tốc độ trung bình

$v = \frac{S}{Δ t} = \frac{S}{t_{2} - t_{1}}$

Tốc độ trung bình

a/Định nghĩa:

Tốc độ trung bình là thương số giữa quãng đường vật đi được và thời gian đi hết quãng đường đó.

b/Ý nghĩa : đặc trưng cho mức độ nhanh hay chậm của chuyển động.

c/Công thức

$v = \frac{S}{∆ t}$

Chú thích:

$v$ : tốc độ trung bình của vật (m/s).

$S$ : quãng đường vật di chuyển (m).

$Δ t$ : thời gian di chuyển (s).

$t_{2}, t_{1}$ : thời điểm 1 và 2 trong chuyển động của vật (s).

hinh-anh-toc-do-trung-binh-6-0

Ứng dụng : đo chuyển động của xe (tốc kế)

Lưu ý : Tốc độ trung bình luôn dương và bằng với độ lớn vận tốc trung bình trong bài toán chuyển động một chiều.

hinh-anh-toc-do-trung-binh-6-1 Vận động viên người Na Uy đạt kỉ lục thế giới với bộ môn chạy vượt rào trên quãng đường 400 m trong 43.03 giây ( $v = 8.7 m / s$ ) tại Olympic Tokyo 2020.